Over ons vakgebied, dat van uitvaartbegeleiders, bestaan nog steeds veel vragen. Eigenlijk heel logisch; wanneer verdiep je je nou in zo’n lastig onderwerp? Toch zou ik soms graag willen dat mensen er meer van begrijpen. Meer begrijpen van waar het bij een uitvaart om gaat, wat de kern is van dit belangrijke overgangsritueel.
Vorige week sprak iemand me aan toen ik op een verjaardag was. Zij had gehoord dat het tegenwoordig mogelijk is om vanaf de middenstip van een voetbalstadion begraven of gecremeerd te worden. Dat vond ze spectaculair. En ze vroeg naar aanleiding daarvan wat het ‘gekste’ was dat ik had meegemaakt op dat gebied.
Ik kan naar eer en geweten zeggen dat ik niets raar vind op het gebied van uitvaartbegeleiding. Vrijwel alles mag ook trouwens. Een samenkomst voorafgaande aan een begrafenis of crematie mag inderdaad in een voetbalstadion plaatsvinden. Met de kist op de stip. Of op een tennisveld. Of in een circustent. Aangezien er geen wettelijke regels zijn, mag dat overal. Geen plek is raar, als het maar bij de overledene past. Mij moet je niet op een tennisveld zetten; ik heb nog nooit een tennisracket aangeraakt. Het zou echt raar zijn om daar dan afscheid van mij te nemen. Maar als je tennisleraar was; tja, dan is het helemaal niet raar toch? Als je van het type ‘doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’ bent, dan is een uitvaartcentrum een logischer plek. Voor iemand die vaak naar de kerk ging, is de kerk de beste plek lijkt mij. Kwam je daarentegen nooit in een kerk, dan is een kerk misschien wel raar. Of gewoon een mooi en geschikt gebouw. Wie bepaalt eigenlijk wat ‘raar’ is?
Binnen een familie kan er verschillend over gedacht worden over de juiste locatie. Een fervent voetballiefhebber kan volgens de zoon die iedere week met hem naar de wedstrijden ging, bij zijn afscheid op de middenstip horen, maar de dochter kan helemaal niets met voetbal hebben en vinden dat het afscheid dan wel erg éénzijdig wordt met alle nadruk op één hobby terwijl haar vader voor haar zoveel andere dingen heeft betekend.
Waar het volgens mij bij een uitvaart om gaat is dat iedere betrokkene recht wordt gedaan. Recht aan de overledene en de naasten, waarbij de naasten geen homogene groep is, maar bestaat uit individuen die verschillend kunnen denken en voelen over wat gepast is. Een goede uitvaartbegeleider heeft oog en oor van iedereen en bemiddelt in het maken van goede keuzes door de familie. Waar en hoe het afscheid plaats vindt maakt voor ons niet uit. Als het maar een betekenisvol, warm en liefdevol afscheid is.