‘Gecondoleerd; wat een naar woord is dat, hebben ze daar geen ander woord voor?’ Deze vraag heb ik al heel vaak gekregen. Of er een ander woord voor is? Jawel. Sterkte misschien. Of een zin: ‘ik leef met je mee’, of ‘ik weet niet wat ik zeggen moet’. Of een gebaar; een omhelzing?
Ik denk dat het nare gevoel niet door het woord zelf komt. Het is een woord dat hoort bij intens verdriet, bij afscheid, bij rouw. En ieder woord dat bij die situatie hoort doet pijn. Ik zie als ik de wensen voor een afscheid met de naasten bespreek, dat woorden als rouwauto, opbaring en rouwkaart ook pijn doen. Vind ik wel logisch. Je moet allerlei dingen regelen die je ten diepste niet wilt regelen. Natuurlijk willen we geen woorden gebruiken die pijn doen, maar ik denk dat ieder woord dat we verzinnen om de huidige woorden te vervangen, op den duur ook weer zeer gaan doen. Omdat dat dan de woorden zijn geworden die we associëren met afscheid.
Misschien moeten we niet zo bang zijn voor de woorden maar ons warmen aan de intentie waarmee ze worden uitgesproken. De mensen die om je heen staan als je in rouw bent willen steunen en troosten. Zelfs als taal dan tekort schiet is het fijn als mensen er zijn en hun uiterste best doen om je pijn te verzachten.